Son günlerde gündemde olan grip (influenza) vakaları toplumda az da olsa endişe uyandırmaktadır. Pandemi sonrası yoğun bir şekilde üst solunum yolu şikayetleri ile sağlık kuruluşlarına yapılan başvurular artmıştır. Bunların bir kısmında etken, şiddeti öncekine göre kısmen azalmış olan koronavirüs olmakla beraber, büyük çoğunluğunun da influenza olduğu görülmektedir.

İNFLUENZA NEDİR?

İnfluenza, eskiden beri bildiğimiz grip hastalığının etkeni olan virüstür. Temelde üç tip influenza virüsü bulunmaktadır, bunlar tip A, B ve C influenza virüsleridir. Influenza tip A virüsleri, virüsün yüzeyinde bulunan H ve N proteinlerine göre alt tiplere ayrılmaktadır. Günümüzde insanlar arasında en çok dolaşan ve insanlarda en çok hastalık oluşturan alt tipler influenza A(H1N1) ve A(H3N2) dir. H1N1 2009 yılında görülen salgına (domuz gribi, swine flu) neden olan virüs alt tipidir, salgından sonraki yıllarda da bu tip toplumda dolaşmaya devam etmiş ve insanlarda en çok hastalık oluşturan alt tiplerden biri olarak tespit edilmiştir. Dolayısıyla günümüzde görülen grip vakalarının büyük çoğunluğunun da H1N1 olduüu düşünülmektedir.

Mevsimsel grip etkeni olan influenza virüsü tiplerinin büyük çoğunluğu tip A virüslerdir. Bunun yanında B tipi influenza virüsünün de iki alt tipi olup bunlar da mevsimsel grip salgınlarında rol oynayabilmektedir. Tip C ise çok daha az görülmektedir ve çok daha hafif seyretmektedir.

İNFLUENZA BELİRTİLERİ NELERDİR?

Mevsimsel grip ani başlangıç gösteren yüksek ateş, öksürük (genellikle kuru), baş ağrısı, kas ve eklem ağrısı, ciddi halsizlik, boğaz ağrısı ve burun akıntısı semptom ve bulguları ile karakterizedir. Öksürük ciddi olabilir ve 2 hafta veya daha fazla sürebilir. Virüsün alınmasından hastalığın başlamasına kadar geçen süre (inkübasyon periyodu) ortalama 2 gün kadardır.

Mycoplasma pneumoniae, adenovirüs, respiratuar sinsitial virüs, rhinovirüs, parainfluenza virüs ve Legionella spp. gibi etkenlerin neden olduğu solunum yolu enfeksiyonları bulguları ile influenza bulguları benzerlik gösterebilir. Bu nedenle klinik belirti ve bulgular ile influenza tanısı koymak bazen güç olabilmektedir. Ancak mevcut epidemi (salgın) durumlarında salgın varlığından da hareketle hekimlerimiz ön tanıda influenzayı diğer etkenlerden öncelikli olarak düşünüp, gerekli hallerde buna göre tedavi verebilmektedir.

NE YAPMALIYIZ? İLAÇ KULLANALIM MI?

Mevsimsel gripte birçok kişi herhangi bir ilaç tedavisi gerekmeden bir hafta içerisinde iyileşir. Fakat mevsimsel grip özellikle risk grubundaki kişilerde ağır hastalık tablosuna ve hatta ölümlere neden olabilir. Dolayısıyla risk grubunda olmayan genç erişkin hastalarda semptomatik tedavi ve bol sıvı tüketimi süreci atlatmak için yeterlidir. Ancak risk grubunda olanlara başta antiviral ilaç olmak üzere hastalığın şiddeti ve eşlik eden bakteriyel enfeksiyon varlığına göre gerekli farklı tedaviler verilebilmektedir.

KİMLER RİSK GRUBUNDA?

İnfluenzanın ağır seyretme riski olan hasta grupları aşağıdaki gibidir:

• 5 yaş altındaki çocuklar (özellikle 2 yaşından küçük çocuklar)
• 65 yaş ve üzerindeki kişiler
• Gebe kadınlar (doğum sonrası ilk 2 hafta dâhil)
• Bakımevlerinde ve diğer uzun dönem tedavi merkezlerinde kalanlar
• Kronik hastalığı olanlar
  • Astım
  • Diğer kronik akciğer hastalıkları (kistik fibrozis, KOAH)
  • Nörolojik hastalıklar (serebral palsi, epilepsi, mental retardasyon, v.b.)
  • Kan hastalıkları (orak hücreli anemi v.b.)
  • Kalp hastalıkları (konjenital kalp hastalığı, konjestif kalp yetmezliği v.b.)
  • Endokrin hastalıklar (özellikle şeker hastalığı)
  • Karaciğer hastalıkları
  • Böbrek hastalıkları
  • Metabolik hastalıklar
  • Bağışıklık sistemi baskılanmış kişiler (HIV/AIDS, kanser, kronik kortizon kullanımı)
  • 19 yaşından küçük uzun dönem aspirin kullanıcıları
  • Obezite (Vücut kitle indeksi 40 ve üzeri)

ANTİBİYOTİK KULLANMAK İŞE YARAR MI?

Antibiyotikler bakteriyel enfeksiyonlarda, etken bakterinin türüne uygun şekilde yazılması gereken ilaçlardır ve sadece bakteriyel enfeksiyonlarda bilinçli bir şekilde kullanılması gerekmektedir. Antibiyotiklerin antiviral etkinlikleri yoktur, dolayısıyla gripte antibiyotik kullanmak bir işe yaramaz, hatta vücuda ekstra yük bile getirebilir. Çünkü vücuda gereksiz alınan her ilaç, vücut tarafından metabolize edilip atılması gereken ekstra bir yüktür.

Son olarak, eğer risk grubunda değilseniz belki herhangi bir sağlık kuruluşuna başvurmanız bile gerekmeyebilir. Ancak yukarıdaki risk gruplarından birine giriyorsanız mutlaka bir hekim görüşü almanız faydalı olacaktır.

Sağlıklı günler

Yorumlar